EUROPEJSKIE SŁUŻBY ZATRUDNIENIA (SIEĆ EURES)
Pracodawcy, prowadzący różnego rodzaju działalności coraz częściej borykają się z pozyskaniem pracowników o określonych kompetencjach. Jednym z rozwiązań tego narastającego problemu może być podwyższanie lub zmiana kwalifikacji zawodowych obywateli pod kątem potrzeb pracodawców. W wyjątkowo trudnej sytuacji znaleźli się obywatele Ukrainy przebywający legalnie na terenie Polski w związku z konfliktem zbrojnym w Ukrainie.
W myśl ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. 2022 poz. 583) każdy obywatel Ukrainy, który korzysta ze specjalnych uprawnień od 24 lutego br. oraz każdy obywatel Ukrainy, który aktualnie przebywa legalnie w Polsce może zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotny lub poszukujący pracy. Rejestracja obywateli odbywać się będzie w oparciu o ustawę z dnia 24 lutego 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
Obywatele Ukrainy będą również mogli korzystać z usług i instrumentów rynku pracy tak jak Polacy, w szczególności będą mogli korzystać z pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego, szkoleń oraz staży. Te ostatnie, czyli szkolenia i staże w znaczący sposób mogą wpłynąć na możliwość podjęcia zatrudnienia przez obywateli Ukrainy, ponieważ doprowadzą do podwyższenia lub zmiany kwalifikacji zawodowych pod kątem potrzeb pracodawców.
Do skorzystania z form pomocy realizowanych przez urząd niezbędna jest rejestracja osoby jako bezrobotna. Zarówno przy możliwości obycia stażu jak i uzyskania dofinansowania na szkolenie.
W przypadku chęci odbycia stażu, zainteresowana osoba bezrobotna powinna udać się do siedziby Powiatowego Urzędu Pracy w celu otrzymania skierowania do odbycia stażu u pracodawcy, które może uzyskać od doradcy klienta.
Staż jest to nabywanie przez bezrobotnego umiejętności praktycznych do wykonywania pracy przez wykonywanie zadań w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą. Korzystanie ze stażu pozwala więc zdobyć doświadczenie zawodowe, stwarzając tym samym większe szansę na uzyskanie zatrudnienia.
Staże mogą być organizowane u pracodawców, jednoosobowych przedsiębiorców niezatrudniających pracowników oraz w organizacjach pozarządowych, w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych lub u pełnoletnich osób fizycznych, zamieszkujących
i prowadzących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, w tym ogrodniczej, sadowniczej, pszczelarskiej i rybnej, w pozostających w ich posiadaniu gospodarstwach rolnych obejmujących obszar użytków rolnych o powierzchni przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub prowadzących dział specjalny produkcji rolnej, o którym mowa w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Podczas odbywania stażu przysługuje stypendium w wysokości 120% kwoty zasiłku dla bezrobotnych (o którym mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1), przy czym okres pobierania stypendium okres pobierania stypendium wlicza się do okresu pracy wymaganego do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych oraz okresów składkowych.
Udział w stażu nie powoduje utraty statusu bezrobotnego. Podczas odbywania stażu jego uczestnik ma prawo do 2 dni wolnych za każde 30 dni kalendarzowych odbywania stażu (na swój wniosek), za które przysługuje stypendium. Nie ma natomiast prawa do urlopu bezpłatnego i okolicznościowego.
W przypadku chęci uczestnictwa w szkoleniu osoba zainteresowana powinna złożyć odpowiedni wniosek w siedzibie Powiatowego Urzędu Pracy.
Szkolenia dla osób bezrobotnych i poszukujących pracy są formą aktywizacji zawodowej finansowaną przez urzędy pracy, prowadzoną w formie kursu obejmującego przeciętnie nie mniej niż 25 godzin zegarowych w tygodniu, chyba że przepisy odrębne przewidują niższy wymiar szkolenia. Uczestnik szkolenia otrzymuje co miesiąc stypendium równe 120% zasiłku dla bezrobotnych, jeżeli miesięczny wymiar godzin szkolenia wynosi co najmniej 150 godzin; w przypadku niższego miesięcznego wymiaru godzin szkolenia wysokość stypendium ustala się proporcjonalnie, z tym że stypendium nie może być niższe niż 20% zasiłku. Po ukończeniu szkolenia uczestnik otrzymuje zaświadczenie lub inny dokument wystawiony przez instytucję szkoleniową. Szkolenie w którym uczestniczy osoba bezrobotna lub poszukująca pracy musi być prowadzone przez instytucję szkoleniową wpisaną do Rejestru Instytucji Szkoleniowych. Decyzję o skierowaniu na szkolenie podejmuje starosta (urząd pracy) w oparciu o ustalenia indywidualnego planu działania.
Dodatkową formą pomocy, która może być skierowana do obywateli Ukrainy, a która również ma na celu podwyższanie lub zmianę kwalifikacji zawodowych jest Krajowy Fundusz Szkoleniowy. Jest to forma pomocy skierowana dla pracodawców, którzy chcą podnieść kwalifikacje i umiejętności swoich pracowników. Warunek jaki musi zostać spełniony aby pracodawca mógł uzyskał dofinansowanie jest legalnie zawarta umowa o pracę.
Krajowy Fundusz Szkoleniowy stanowi wydzieloną cześć Funduszu Pracy, przeznaczoną na dofinansowanie kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawców, podejmowanego z inicjatywy lub za zgodą pracodawcy. Celem utworzenia KFS jest zapobieganie utracie zatrudnienia przez osoby pracujące z powodu kompetencji nieadekwatnych do wymagań dynamicznie zmieniającej się gospodarki. Zwiększenie inwestycji w potencjał kadrowy powinno poprawić zarówno pozycję firm jak i samych pracowników na konkurencyjnym rynku pracy.
Pracodawca starający się o dofinansowanie kosztów kształcenia ustawicznego musi wnieść wkład własny w wysokości 20% kosztów, zaś 80% kosztów kształcenia ustawicznego sfinansuje KFS. W przypadku mikroprzedsiębiorstwa, tj. pracodawcy zatrudniającego do 10 osób, ze środków KFS można sfinansować 100% kosztów kształcenia ustawicznego. Jednak całość dofinansowania środkami KFS nie może przekroczyć wysokości 300% przeciętnego wynagrodzenia w danym roku na jednego uczestnika.
Wsparcie kształcenia ustawicznego środkami KFS udzielane jest na zasadach pomocy de minimis.
W celu uzyskania dofinansowania kosztów kształcenia ustawicznego, pracodawca planujący inwestowanie w kształcenie ustawiczne musi złożyć wniosek do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy albo miejsce prowadzenia działalności. Wniosek można złożyć w postaci papierowej lub elektronicznej.
Dofinansowanie kosztów kształcenia ustawicznego ze środków KFS następuje na podstawie umowy zawartej ze starostą, która określi szczegółowo warunki wsparcia oraz obowiązki stron.
Pracodawca musi podpisać umowę z pracownikiem, który uczestniczy w kształceniu dofinansowanym środkami KFS. Umowa powinna określać m.in. zobowiązania pracownika, ponieważ nieukończenie kształcenia ustawicznego finansowanego z KFS skutkuje dla pracodawcy koniecznością zwrotu otrzymanych środków.
W roku 2022 podnoszenie kwalifikacji cudzoziemców będzie możliwe w ramach priorytetu
nr 3 wydatkowania środków rezerwy KFS, tj. wsparcie kształcenia ustawicznego skierowane do pracodawców zatrudniających cudzoziemców.
Przygotowała: Agnieszka Brzózka – pośrednik pracy – doradca klienta